21 december 2022

Aanpak van witwassen is nodig!

Op woensdag 21 december debatteerde de Tweede Kamer in commissieverband over de bestrijding van witwassen en terrorismefinanciering. Namens de SGP leverde Kamerlid Chris Stoffer een bijdrage. Zijn inbreng aan dit debat is hieronder te lezen.

De aanpak van witwassen en van terrorismefinanciering is van groot belang.
Logisch dat daar wetgeving voor is. Ook is het begrijpelijk dat we dit samen met andere landen doen. Anders ontstaat een waterbedeffect, waarbij activiteiten zich alleen maar verplaatsen.

De SGP pleit echter wel voor een stevig herbezinning. De regeldrift vanuit de Europese Unie lijkt steeds verder door te slaan. Als we niet oppassen worden de bijwerkingen ernstiger dan de kwaal. Nu al kunnen vrijwilligersorganisaties, goede doelen, ondernemers, verenigingen en anderen het nauwelijks nog bijbenen.

UBO-register
Neem het UBO-register. Daardoor stijgen de administratieve lasten, maar wordt het bijvoorbeeld ook steeds moeilijker om besturen te vullen. Ondernemers staan met naam en toenaam in een openbaar register. De SGP was en is kritisch op het UBO-register. Maar inmiddels heeft ook het Hof van Justitie van de EU geoordeeld dat het UBO-register niet in de haak is. Het is volgens het Hof niet toegestaan dat het grote publiek inzage heeft in het register. Terecht uiteraard, dit aspect maakt grove inbreuk op de privacy van betrokkenen. Het register is inmiddels gesloten.

  • Is er een wetswijziging nodig om deze maas te dichten?
  • Wanneer past de minister dit beleid aan?
  • En hoe gaat de minister ook breder bezien of het UBO-register meer van dit soort problemen kent? En of verdere inkadering en verbetering mogelijk is?

Het UBO-register kan nuttig zijn, maar het moet geen onnodig blok aan het been vormen. De vulling van het register ging overigens ook niet vlekkeloos.

  • Hoe staat het daar nu mee? Hoewel procent van de entiteiten staat inmiddels in het register?
  • En hoe geeft de minister de handhaving vorm?

Regelgeving
Het UBO-register is slechts één voorbeeld. Er zijn nog veel meer regels die witwassen tegen proberen te gaan. Er zijn de afgelopen tijd diverse onderzoeken gedaan naar de aanpak van witwassen. Het kabinet heeft een beleidsagenda opgesteld, om de aanpak beter vorm te geven. In die beleidsagenda mis ik echter wel een heel belangrijk punt, namelijk: het beperken van regelgeving. Wat de SGP betreft zet de minister niet alleen in op het verbeteren van regels, maar ook op het verminderen van regels, zeker voor kleine instellingen.

  • Is de minister bereid ook deze actielijn toe te voegen?
  • Hoe gaat zij hiermee aan de slag?
  • En gaat zij ook in Europees verband pleiten voor betere en meer gerichte regels?

Ook De Nederlandsche Bank heeft onderzoek gedaan naar de witwasaanpak.
DNB adviseert een risicogebaseerde aanpak te hanteren.

  • Hoe kijkt de minister hiertegen aan?
  • Gaat zij deze aanpak aanmoedigen?

Banken kunnen deze risicogebaseerde aanpak hanteren, ook de overheid kan hiervoor kiezen. Bijvoorbeeld door verenigingen en stichtingen niet meer als potentieel gevaar te zien, maar hen het etiket ‘laag risico’ toe te kennen.

  • Is de minister bereid om in de witwasaanpak een meer risicogebaseerde aanpak te hanteren?
  • Kan de regelgeving hierdoor niet minder beklemmend en verstorend gaan werken?

Toegang tot banken
De SGP maakt zich grote zorgen over de toegang van veel organisaties tot bancaire diensten, zoals een bankrekening. Ons bereiken te veel signalen dat dit steeds lastiger, of zelfs onmogelijk, wordt. Dat bankrekeningen geblokkeerd of geweigerd worden om zeer twijfelachtige redenen.

  • Hoe gaat de minister deze trend keren?
  • Wat gaat zij concreet doen de toegang tot bankrekeningen te verbeteren?
  • Is hier aanpassing van wetgeving of een andere toepassing van regelgeving mogelijk?

Hier is echt actie op nodig, vandaar mijn extra aansporing voor de minister om hier mee aan de slag te gaan.