6 november 2024

Begroting Klimaat en Groene Groei

De Tweede Kamer debatteerde op woensdag 6 november met minister Hermans (Klimaat en Groene Groei, VVD) over de begroting van haar ministerie. André Flach leverde namens de SGP een bijdrage aan het debat. Zijn inbreng is hieronder te lezen.

Weersextremen wisselen elkaar af, met recent de dodelijke watermassa’s in Valencia. Ons klimaat verandert. Ja, dit is van alle tijden. Tegelijkertijd is de negatieve invloed van ons doorgeschoten consumptiegedrag op Gods schepping niet te ontkennen. Het toont onze afhankelijkheid en beperkingen als mens, maar betekent ook een verantwoordelijkheid als rentmeester. We moeten gas terugnemen, en de handen uit de mouwen steken. Ambitieus én realistisch, zoals de minister het kernachtig verwoordde.

Doelen
De druk op het halen van de 2030-doelen is enorm. Ondertussen zie ik bezuinigingen op waterstofprojecten en batterijopslag, afschaffing van de salderingsregeling. En dan nu weer kijken naar extra maatregelen vanwege de PBL-onvoldoende? Voorkom jojo-beleid en nieuwe onzekerheid. Het volle stroomnet, het uitblijven van de Delta Rhine Corridor zijn bottlenecks. Laten we dáár extra energie in steken.

Industrie
De industrie zit in een spagaat. Ik noem het voorbeeld van Yara, dat ik onlangs bezocht. Het bedrijf concurreert met Chinese fabrikanten met twee keer zoveel CO2-uitstoot per eenheid product. Hier produceren is al klimaatwinst. Ik noem ook de hoge netwerkkosten in vergelijking met buurlanden. Hoe houden we bedrijven in Nederland? Gaat de correctiefactor voor groene waterstof bij brandstoffenraffinage van tafel? Hoe worden MKB-bedrijven ondersteund voor innovatieve energiebesparing ?

Kerncentrales
Er staat tien miljard euro klaar voor kerncentrales. Het is belangrijk dat dit niet tot sint juttemis onaangeroerd blijft, financieringslasten laag blijven en het zich uitbetaalt in lagere netwerkkosten. Wat is het perspectief? Google investeert in mini-kerncentrales. Hoe gaat de minister ook hier met bedrijven aan de slag voor modulaire kernreactoren bij bedrijventerreinen?

Betaalbaarheid energierekening
De energierekening stijgt fors. Klopt het dat Nederland aanspraak kan maken op ruim 700 miljoen euro uit het Sociale Klimaatfonds van de EU? Wordt dit benut om bijvoorbeeld de looptijd van het Warmtefonds te verlengen, zodat meerjarig 0%-leningen verstrekt kunnen worden?

ETS2 betekent weer een prijsverhoging voor brandstoffen, 10 cent erbij. De twee miljard euro opbrengst dreigt echter in de algemene middelen te verdwijnen. Waarom geen terugsluis, bijvoorbeeld via verhoging van de belastingvermindering in de energiebelasting of isolatiesubsidie?

Correctie subsidie warmtepompen
De warmtepompensubsidie wordt gecorrigeerd vanwege de enorme prijsdaling. Begrijpelijk. Komt er wel een korte overgangsregeling voor al gedane betalingen met de factuurdatum na de correctiedatum?

Lage temperatuur warmte- en koudenetten
De warmtetransitie in de gebouwde omgeving is complex. Interessant is de ontwikkeling van een vijfde generatie warmtenetten, lage temperatuur warmte- en koudenetten. De aanleg is goedkoper, zodat een flexibele aanpak à la glasvezel mogelijk is. Ook kunnen aquathermie en andere lokale warmtebronnen aangesloten worden. Deze warmtenetten hebben een andere insteek dan traditionele warmtenetten en vallen tussen wal en schip,
in de nieuwe Warmtewet, maar ook in de Warmtenetten Investeringsubsidie met een volloop-eis van 60%. Komt er een gerichte aanpak, met voldoende pilotprojecten?

De begroting bevat onvoldoende middelen voor meer betaalbare warmtenetten via een waarborgfonds, staatsdeelneming en prijsgaranties.
Wat is dan het perspectief?

Landbouw in Klimaatfonds
De SGP pleit voor openstelling van het Klimaatfonds voor de landbouw. Het landbouwfonds is geschrapt, het budget voor agrarische klimaatmaatregelen minimaal. Laat de kansen niet liggen!

Biogasproductie landbouw
Ik pleit opnieuw voor meer inzet op boeren biogas. Het levert zowel reductie van stikstof- en methaanemissies als biogas op. Die potentie wordt onvoldoende benut. Hoe zorgt de minister ervoor dat gemeenten hiervoor hun rol kunnen pakken?

Slot
Graag wil ik u wijzen op de jaarlijkse nationale dankdag voor gewas en arbeid die vandaag in honderden kerken gehouden wordt. Er wordt gedankt voor Gods dagelijkse zorg. Er wordt gebeden voor de schepping, voor medemensen in nood. Maar weet dat er ook gebeden wordt om wijsheid voor de minister en het hele kabinet en alle Kamerleden. Die wijsheid om het land te besturen naar Zijn wil wens ik minister en collega’s van harte toe.