30 juni 2022

Bijdrage commissiedebat NVWA

Lees hier de bijdrage van SGP-Kamerlid Roelof Bisschop aan het commissiedebat over de Nederlandse Voedsel en Warenautoriteit. Dit commissiedebat vond plaats op 28 juni 2022.

Bij alle discussies over dierenwelzijn en mest zijn we het over een ding wel eens: we zijn gebaat bij een sterke en slagvaardige toezichthouder. Goed dat het coalitieakkoord extra budget beschikbaar heeft gesteld. Hoe gaat het kabinet beoordelen of dit voldoende is?

Het werven van extra dierenartsen blijkt heel lastig te zijn. Wordt ook gekeken naar bijvoorbeeld het inschakelen van praktijkdierenartsen?

Retributietarieven
De SGP is kritisch over het steeds meer doorbelasten van keuringskosten aan het bedrijfsleven. De minister wil in 2023 ruim 30 miljoen euro extra doorberekenen. Ik zet hier grote vraagtekens bij. Het gaat om keuringen in het algemeen belang. Waarom reistijd in z’n geheel als werktijd aanmerken en doorbelasten? Raad van State was eerder kritisch over het zomaar doorberekenen van organisatie- en kantoorkosten. Is het niet de boer die de extra kosten uiteindelijk op z’n bordje krijgt?

De minister schrijft dat er per 1 januari 2023 een met het bedrijfsleven afgestemde wijziging van het kostprijsmodel ligt. Ja, er is goed overleg met sectororganisaties. Maar ik hoor van hen dat het overleg nog loopt en dat ze zich echt nog niet kunnen vinden in het voorliggende concept. Ze voelen zich overvallen. Waarom wordt het traject met de sector niet op een prudente manier afgerond? Wil de minister de aanpassing van de tariefstelling zolang opschorten? Vergelijkt hij de nieuwe tarieven ondertussen ook met de tarieven in omliggende landen?

PWC heeft geadviseerd doelmatigheidsprikkels in te bouwen, bijvoorbeeld om onnodige reisuren te voorkomen. Waar blijven die?

Invulling open normen
De dierenwelzijnswetgeving bevat verschillende open normen. Bijvoorbeeld voor transportwaardigheid, stalklimaat en alarmsystemen. De afvinklijstjes van de NVWA wringen nog wel eens met de diversiteit en dynamiek van de landbouwpraktijk. Gaat de minister voorkomen dat de bovenliggende doelvoorschriften uit het oog verloren worden? Er gelden ook al voorschriften uit private kwaliteitssystemen als het IKB.

Een concreet voorbeeld is het beleid rond de transportwaardigheid van dieren. We hebben de indruk dat de categorie ‘oranje’ – dieren die wat hebben, maar bij een goede behandeling prima vervoerd kunnen worden – door de NVWA wel heel ruim opgevat wordt.

Het is in de praktijk niet werkbaar. Chauffeurs zien het niet meer zitten. Krijgen zo niet teveel dieren een spuitje om vervolgens bij Rendac te belanden, terwijl ze nog prima naar de slachterij kunnen? Zorgt de minister in overleg met de sector voor werkbaar beleid? Verder lopen de boetes bij meerdere overtredingen wel heel snel op, terwijl meer sprake is van onduidelijkheid dan onwilligheid. Kan die aanpak van recidive niet anders?

Keuren en toezicht
Goed dat de minister geen aparte keuringsdienst gaat optuigen. Het is minder efficiënt en dus duurder, terwijl er al tekort is aan inspecteurs. De minister wil de Kwaliteitskeuring Dierlijke Sector (KDS) wel onderbrengen bij de NVWA en de directie Keuren splitsen in Slachttoezicht en Handelstoezicht. Wat betekent dat voor de kosten die doorberekend worden? De SGP vindt dat extra kosten niet op bordje van de keten mogen belanden. Wat betekent deze stap voor de efficiency? Ik begrijp uit de houtskoolschets dat misschien 20 man extra nodig zou zijn om mogelijk efficiencyverlies op te vangen. Wat betekent dat gelet op het personeelstekort?

Derogatie
De derogatie is nog steeds onzeker, terwijl het bemestingsseizoen al volop gaande is. Stel dat de derogatie niet verleend wordt, mag ik er dan vanuit gaan dat ter goeder trouw handelende boeren niet met de vingers tussen de deur komen.