
27 augustus 2025
De opgaven zijn onverminderd groot
De Tweede Kamer debatteerde op woensdag 27 augustus met minister-president Schoof, minister Hermans en minister Keijzer over de onstane politieke situatie na het vertrek van minister Veldkamp en de andere NSC-bewindslieden uit het demissionaire kabinet. Lees of bekijk hier de bijdrage van SGP-fractievoorzitter Chris Stoffer.
Hoe wordt ons land de komende periode geregeerd? Die vraag staat centraal in dit debat. Door het chaotische vertrek van alle NSC-bewindslieden uit het demissionaire kabinet zijn we in een uitzonderlijke situatie terechtgekomen. Het kabinet-Schoof is een politieke ruïne geworden. Het is dan ook zaak dat de Kamer nu en in de komende maanden de rust en de kalmte bewaart. Dat is het minste wat we de inwoners van ons land moeten bieden.De opgaven waar we voor staan, zijn onverminderd groot. Buiten onze landsgrenzen zijn er vele oorlogen, ook op ons eigen Europese continent. Binnen onze grenzen is het hard nodig dat de woningbouw op stoom komt, boeren en vissers perspectief krijgen en dat de asiel- en migratieproblemen opgelost worden. Zo kan ik nog vele praktische zaken toevoegen. En nu een kabinetscrisis vanwege sancties tegen Israël. Opmerkelijk en niet rationeel.
Het debacle van de afgelopen week heeft duidelijk gemaakt dat een minister niet in zijn eentje het buitenlandbeleid namens een heel kabinet kan vormgeven. Door vorige week als schot voor de boeg aan te kondigen dat hij aanvullende sancties wil tegen Israël heeft de minister het gesprek hierover in de ministerraad bemoeilijkt. Op inhoud onverteerbaar en procesmatig onverstandig.
Minister Veldkamp en de andere NSC-bewindslieden hebben hard gewerkt in een moeilijke tijd. Daarvoor zegt de SGP hen dank. Het uiteindelijke opstappen van de minister en in zijn kielzog alle andere NSC-bewindslieden komt chaotisch en ondoordacht over. Het algemeen belang is – naar het bescheiden oordeel van de SGP – niet gediend met hun vertrek.
Aan de minister-president vraag ik daarom:
- Hoe heeft dit kunnen gebeuren?
- Was dit niet te voorzien?
- Wat is uw rol hierin geweest?
- Heeft hij geprobeerd om – toen de breuk er eenmaal bleek te zijn – deze te herstellen?
Het gehavende kabinet heeft zich de afgelopen dagen kunnen beraden op de situatie die nu ontstaan is. De SGP waardeert het dat de Koning als onafhankelijk staatshoofd hier ook zijn verantwoordelijkheid in heeft genomen. Het kabinet steunt nog slechts op twee partijen met gezamenlijk 32 zetels in deze Kamer. Het kan na de verkiezingen eind oktober zo maar langere tijd duren voordat er een nieuw kabinet is.
De vraag is: Hoe wordt ons land de komende periode op een goede manier geregeerd? Van de SGP kunt u, zoals dat al vele jaren het geval is, een constructieve rol verwachten. We doen een beroep op alle partijen in deze Kamer – inclusief de partijen die het kabinet reeds hebben verlaten – om hun verantwoordelijkheid te nemen voor het landsbestuur. Wij verwachten van de overgebleven leden van het kabinet dat zij zich uitsluitend wijden aan urgente zaken, zoals asiel, woningbouw, stikstof en internationale vraagstukken.
De invulling van de vrijgevallen posten in het kabinet worden wat de SGP betreft zo snel mogelijk ingevuld. Onze voorkeur gaat uit naar mensen die hun sporen hebben verdiend in het openbaar bestuur. Een politieke kleur is wat ons betreft ondergeschikt.
Onze aanvullende vragen zijn:
- Hoe ziet de minister-president de samenwerking met de Tweede Kamer in de komende maanden voor zich?
- Hoe krijgt de verdere voorbereiding voor de begrotingen vorm? Hoe vrerwacht het kabinet voldoende steun voor die begrotingen te verkrijgen?
De politieke situatie waarin wij verzeild zijn geraakt, is uitzonderlijk. In de voorbereiding op dit debat drong een regel uit Psalm 118 zich aan mij op.
“Het is beter tot de Heere de toevlucht te nemen dan op de mens te vertrouwen.”
Dat wens ik de minister-president, de overgebleven leden van het kabinet, de collega’s in de Kamer en alle inwoners van Nederland van harte toe.