21 juni 2023

'Gebrokenheid in deze wereld raakte mij'

De Commissie Buitenlandse Zaken debatteerde op woensdag 21 juni in commissieverband met minister Hoekstra van Buitenlandse Zaken over de Raad Buitenlandse Zaken van D.V. 26 juni. Kees van der Staaij nam namens de SGP deel aan het debat. Zijn inbreng is hieronder te lezen.

Voorzitter, bij de voorbereiding van dit debat raakte mij opnieuw de gebrokenheid en – soms – lelijkheid van de wereld waarin we leven.
Als die ander ‘het kwaad’ is, als het wij is tegen zij, is geweld gewoon een volgende stap! Dat zien we in Oekraïne, Kosovo en Armenië, en ook tot diep in het digitale domein. Ik las het volgende – tamelijk alarmerende – gedicht in een boek van de bekende rabbijn Jonathan Sacks:

Overdrijf elke eigenschap tot de mens is
Gemetamorfoseerd tot beest, gebroed, insect.
Vul dan de achtergrond in met kwaadaardige
Figuren uit stokoude nachtmerries (…)
Is je icoon van de vijand voltooid
Dan zul je kunnen doden zonder schuldgevoel,
Afslachten zonder schaamte.

Dit gedicht gaat je niet in de koude kleren zitten, maar dat is ook precies de bedoeling. Het confronteert mij, en ons, met het gevaar van vijandbeelden en demonisering.

Oekraïne/Rusland
Ik noemde al Oekraïne, waar het opblazen van de stuwdam als zoveelste daad van agressie getuigt van minachting voor mens, natuur en het humanitair oorlogsrecht. Natuurlijk moeten we dit veroordelen. En natuurlijk blijft Oekraïne onze steun verdienen tegenover de Russische agressie. Wat is nodig om ook Griekenland en Hongarije zo ver te krijgen mee te werken aan nieuwe en effectieve sancties? Ook militaire steun is wat de SGP betreft gerechtvaardigd. Dan wel met als einddoel het bevorderen van vrede en, waar mogelijk, verzoening. Anders gezegd: óók Oekraïne mag niet “afslachten zonder schaamte”. Blijft we hier scherp op in onze contacten met Oekraïne en andere bondgenoten?

Armenië/Azerbeidzjan
Zo fel als we het Russische geweld veroordelen, zo omzichtig zijn we, lijkt het wel, wanneer het gaat om de Azerbeidzjaanse agressie tegen Armenië. Nu heeft Azerbeidzjan opnieuw de boot afgehouden wat betreft onderhandelingen. Hoogste tijd om Armenië onomwonden te steunen. Sluit Nederland zich aan bij de oproep van Hoge Vertegenwoordiger Borrell, om Azerbeidzjan een ultimatum te stellen om de Lachin-corridor te openen of anders sancties in te stellen?

Digitale diplomatie
De SGP steunt de inzet om onze strategische positie op het internet.
Maar wat wij in de geannoteerde agenda ten enen male missen is… de NAVO.
“Hoeksteen van ons veiligheidsbeleid”: het is gemakkelijk met de mond beleden maar helaas ook al te eenvoudig in de praktijk vergeten. Mijn vraag: wordt ook actief ingezet op de NAVO, en zal dit tijdens de RBZ ook door ons worden benoemd?

Latijns-Amerika/Cariben
Het is goed nauwer samen te werken met Latijns-Amerika en de Cariben, voor de internationale rechtsorde, internationale criminaliteit, klimaat, water en grondstoffen. Ook handel is van belang, maar dan wel op duurzame en verantwoorde wijze. Is dat ook voluit de inzet van dit kabinet?

Tunesië
Dichter bij huis worden de banden versterkt met het zeer strategisch gelegen Tunesië. De beloofde steun aan dit land bedraagt zelfs meer dan een miljard euro. Hoe voorkomen we dat Tunesië wél geld ontvangt, maar níet haar woord nakomt?

Afsluitend
Laat medemenselijkheid het leidmotief zijn van ons wereldwijde opereren.
Dus niet het voltooien van ons “icoon van de vijand”. Maar het inzien van de intrinsieke waarde van ieder mens als kostbaar schepsel – van welke stam, taal, volk of natie dan ook.