Herwaardeer het gezin!

Op woensdag 24 september debatteerde de Tweede Kamer over het arbeidsmarktbeleid en arbeidsmarktdiscriminatie. Namens de SGP sprak André Flach. Zijn inbreng aan het debat is hieronder te lezen.

Gezinnen vormen de basis van Nederland. Des te opmerkelijker dat dit leefverband toch een verwaarloosbare rol speelt in het overheidsbeleid. Er wordt nauwelijks gekeken naar hoe gezinnen ervoor staan, naar wat zij nodig hebben en hoe beleid voor gezinnen uitpakt. Het was de SGP die er bij het vorige kabinet op aan moest dringen dat er toch een breed, integraal onderzoek zou worden gedaan naar de situatie van gezinnen in Nederland. Dankzij een motie van mijn collega Stoffer is dat onderzoek nu uitgevoerd en dat levert heldere conclusies en aanbevelingen op. Gezinsvorming wordt vaker uit- of afgesteld, bijvoorbeeld omdat er geen geschikte woning voorhanden is. Steeds meer gezinnen hebben moeite om rond te komen en ouders voelen zich steeds verder in de spagaat geduwd tussen werk, zorg en opvoeding. Het rapport zegt klip-en-klaar:

1. Versterk randvoorwaarden voor gezinsvorming
2. Verbeter gezinsvoorzieningen
3. Ondersteun ouders bij het combineren van werk en gezin
4. Ontwikkel een eenduidige visie op gezinsbeleid

Het zijn zaken die mij uit het hart zijn gegrepen.

Het gezin verdient veel meer waardering en aandacht in onze plannenmakerij. Niet voor niets nam de Kamer begin dit jaar mijn motie aan die het kabinet oproept werk te maken van positief gezinsbeleid en het wegnemen van belemmeringen voor aanstaande ouders. En als u het niet van een SGP’er wilt aannemen: lees het rapport Groeipijn van de Deskundigencommissie Hervormingsagenda Jeugd. Deze commissie roept onder leiding van een prominent VVD’er op tot het realiseren van een samenhangende jeugd- en gezinsaanpak; de Rijksoverheid voorop.

Hoewel het gezinsonderzoek dus aandringt op stevig, aanvullend gezinsbeleid, somt het kabinet in reactie hierop vooral de bestaande beleidsmaatregelen op terwijl het rapport dus zegt dat er meer nodig is. Ik bied het kabinet de gelegenheid deze gemiste kans te herstellen door concrete beleidsopties voor aanvullend gezinsbeleid voor te bereiden voor een volgend kabinet. Pakt de minister deze handschoen op?

Mantelzorg
Een kwart van de 2,4 miljoen werkende mantelzorgers heeft moeite met het combineren van werk en zorg. In de hervorming van het belasting- en toeslagenstelsel stelt de regering ‘een stelsel waarin (meer) werken loont’ als expliciet doel. Dat is terecht, maar gelet op de zorguitdagingen zou ook meer zorgen moeten worden aangemoedigd.

• Is de minister bereid in het kabinet te bespreken hoe een zorgzame samenleving kan worden gestimuleerd via de fiscaliteit?
• En wat bieden we mensen die het moeilijk hebben met de combinatie werk/mantelzorg?
• Het is goed dat de regering de wirwar aan verlofregelingen gaat vereenvoudigen. Gaat de regering daarbij ook nadrukkelijk de mogelijkheden voor verruiming van het mantelzorgverlof in kaart brengen?

Zzp
Zzp’ers zitten in de hoek waar de klappen vallen. Eén op vijf zelfstandigen denkt zelf aan stoppen, en bij zestig procent nam het aantal opdrachten af als gevolg van handhaving. Allemaal gevolg van opheffing van het handhavingsmoratorium zonder dat duidelijk is wie zzp’er is en wie niet. Laat helder zijn dat ook de SGP wil dat schijnzelfstandigheid waarmee mensen onder andere worden uitgebuit en de sociale zekerheid wordt ontdoken stopt. Maar goedwillende ondernemers komen nu in de knel vanwege falend overheidsbeleid, en dat moet het kabinet zich aanrekenen. Daarom moet er echt snel duidelijkheid komen over het juridisch kader. Via de Zelfstandigenwet, waar hard aan wordt gewerkt, willen wij die bieden. Er zou risicogericht gehandhaafd gaan worden. Toch krijgen wij signalen dat ook zzp’ers uit het hogere segment of sectoren waar geen sprake is van een verhoogd risico op schijnzelfstandigheid, onder het vergrootglas liggen. Risicogericht betekent wat mijn fractie betreft: richt je op die sectoren waar overduidelijk sprake is van een groot risico op schijnzelfstandigheid. Daar zitten de problemen, pak die dan aan. Laat andere ondernemers met rust. Gaat de minister de Belastingdienst hierop wijzen?

Regeldruk
Dit kabinet is van plan de regels nog eens tegen het licht te houden. En terecht. De arbeidswetgeving is één van de regelkluwen die het zwaarst op ondernemers drukken. Vast zou minder vast worden, maar werkgevers zagen de werkgeverslasten alleen maar stijgen. Is de minister bereid te bezien hoe de regeldruk op dit punt verminderd kan worden?

Mag ik één concreet voorstel doen? Schaf de verplichte transitievergoeding bij ontslag af. Nu zelfs de Raad van State dat een goed idee vindt, kan deze minister toch niet achterblijven. Wat is daarop haar antwoord?

Eerder vroeg ik al aandacht voor de verplichte gedragscode ongewenst gedrag, die leidt tot forse regeldruk en enkel schijnveiligheid creëert. Ook de in aantocht zijnde implementatiewet van de EU-richtlijn loontransparantie zadelt werkgevers met complexe berekeningen en een compleet rapportagecircus. Is de minister bereid in Europees verband aan te dringen op aanpassing van deze richtlijn in het kader van EU-regeldrukreductie?