9 december 2021

Het Europese keurslijf

“Onder het mom van ‘Europese waarden’, en onder druk van crises, toont de EU vaak eenzelfde neiging ‘vrijheid’ te kaderen en soevereiniteit te beperken. Maar wie de religieuze, culturele en politieke identiteit van landen en volken niet respecteert, wekt wrevel en riskeert zelfs intern conflict.” Dat zei Tweede Kamerlid Roelof Bisschop in het debat over Europa. Kort samengevat: Brussel dwingt de lidstaten in een steeds strakker keurslijf. Onder het mom van ‘Europese waarden’ of ‘omdat het crisis is’.

Waar dat nu goed zichtbaar is, is op het terrein van corona. Minister De Jonge wekte aanvankelijk nog de indruk dat de QR-code geruime tijd geldig zou blijven, maar inmiddels heeft hij zich onderworpen aan de EU-regel dat het vaccinatiebewijs waarschijnlijk al per 1 februari ongeldig wordt, tenzij je je wéér laat ‘prikken’, of gaat testen. Tientallen miljoenen mensen wordt daarmee de basisvrijheid ontnomen om vrij te kunnen reizen in Europa. Wat volgt er hierna, welke eisen zullen er in de toekomst nog méér komen, waar eindigt dit? Dat zijn vragen die bij veel mensen leven, ook bij de SGP.

Lees hieronder de bijdrage van SGP-Kamerlid Roelof Bisschop.

Politici worden geacht de tijdgeest te verstaan, en in Europa is die geest sinds de oprichting van de EGKS in 1952 wezenlijk veranderd. Zou Geert Mak hier ooit een boek aan wijden, dan kan de titel zomaar luiden: “Hoe God verdween uit Brussel”. Oorspronkelijk ging ‘menselijke waardigheid’ voor mensen als Robert Schuman namelijk over de waarde van ieder mens binnen een breder sociaal verband. Maar vandaag gaat dit over absolute, individuele zelfbeschikking en autonomie. ‘Wij’ werd ‘ik’. De vrucht hiervan is onverdraagzaamheid: “Als land X, Y of Z mijn mening niet deelt, activeer ik artikel 7, pak ik geld af, en moet de ander ‘op de knieën’…”

EU in de wereld
Dit heeft gevaarlijke gevolgen voor de positie van de EU in de wereld. Laat ik als voormalig geschiedenisdocent een historische parallel trekken. De Dertigjarige Oorlog, tegen het juk van Habsburg en Spanje, mondde met de Vrede van Westfalen (1648) uit in godsdienstvrijheid en staatssoevereiniteit. Tijdens de Koude Oorlog ondermijnde de Sovjet-Unie deze godsdienstvrijheid en de soevereiniteit van Oostbloklanden. Welnu, onder het mom van ‘Europese waarden’, en onder druk van crises, toont de EU vaak eenzelfde neiging ‘vrijheid’ te kaderen en soevereiniteit te beperken. Maar wie de religieuze, culturele en politieke identiteit van landen en volken niet respecteert, wekt wrevel en riskeert intern conflict. En dan staan we zwak tegenover Rusland, China en andere mondiale uitdagers. Deelt de minister deze geopolitieke zorg? Kan hij zich voorstellen dat Poetin of Lukashenko in hun vuistje lachen, als de EU de oostelijke lidstaten weer eens hekelt?

Inzake het Oostelijk Partnerschap noemt de minister het conditionaliteitsprincipe, waarbij geldt dat wie democratie en mensenrechten schendt minder steun krijgt. Welke gevolgen heeft dit concreet voor Azerbeidzjan in het licht van de agressie tegen Armenië?

Controletaak parlement
Wat de SGP betreft moet de Kamer glashelder geïnformeerd zijn over de kabinetsinzet en relevante feiten rondom Europese Raden.Beaamt de minister dat de geannoteerde agenda’s hier niet altijd volledig in voorzien, en dat hier ruimte voor verbetering ligt? Tussen de regels door (!) lezen we dat dit kabinet blijft meegaan in de beweging naar een ‘ever closer Union’. Wil de minister nog eens ingaan op de uitvoering van de aangenomen motie-Bisschop/Leijten over het schrappen van deze zinsnede? Wil hij ook het WRR-rapport Europese Variaties weer eens uit de la halen, en werkelijk gaan voor Europees ‘coördineren’ in plaats van ‘domineren’?

COVID-19
Dat laatste blijft voor de SGP ook van belang rondom Covid-19. Vanaf 1 februari is de internationale QR-code alleen nog geldig als iemand tijdig – dus binnen 9 maanden na volledige vaccinatie – een boosterprik heeft gehad, of bij een herstelbewijs of een negatieve test. Hoewel dit vrij reizen moet bevorderen, zal dit voor tientallen miljoenen mensen die vrijheid juist belemmeren. Immers, in Nederland zijn nog nauwelijks boosters uitgedeeld, en in vele EU-landen is de vaccinatiegraad überhaupt beperkt.Mijn vragen aan de minister: Hoe wenselijk en reëel is het EU-plan in dit licht? Wanneer komt er weer een einde aan de Europese coronapas? Wil de minister zich ten minste inzetten voor onderscheid naar leeftijd, nu ook jongeren zonder vaccin of booster niet langer vrij kunnen reizen? Krijgt wie redelijkerwijs nog geen boosterprik kón krijgen, tests vergoed? Tot slot: hoe verenigbaar is dit alles met het juridische kader van de tijdelijke coronawet?