17 mei 2023

Kamervragen over onwerkbare regels aardappelteelt

Minister Adema wil dat telers van consumptieaardappelen op zand- en lössgronden hun gewas vóór 1 oktober rooien, zodat een vanggewas ingezaaid kan worden. Doen ze dat niet dan krijgen ze korting op de hoeveelheid mest die ze over hun land uit mogen rijden. De SGP is niet te spreken over deze vorm van kalenderlandbouw. Het goede rooimoment is sterk afhankelijk van de weersomstandigheden. Een deel van de consumptieaardappelen wordt normaal gesproken in oktober of zelfs in november geoogst. De minister heeft geen goed beeld van wat dit in de praktijk betekent. SGP-Kamerlid Roelof Bisschop heeft samen met CDA en VVD Kamervragen ingediend om de minister alsnog op andere gedachten te brengen.

  1. Heeft u kennisgenomen van het bericht ‘Lijst winterteelten niet praktisch en effectief’?
  2. Deelt u de analyse dat oogst na 1 oktober in combinatie met het incasseren van een stikstofkorting voor veel telers weinig aantrekkelijk is, omdat het ook opbrengstverliezen met zich meebrengt, zeker in gebieden waar een generieke korting van 20% op de gebruiksnormen van toepassing wordt[1]?
  3. Waarom heeft u een alternatief voorstel vanuit de sector (verplichte inzaai van vanggewassen na elke teelt van consumptieaardappelen op zand- en lössgronden en inzet op stikstofefficiëntere rassen) naast u neergelegd?
  4. Wanneer is volgens u sprake van een dusdanig laat groeiseizoen dat een uitzondering op de oogstdeadline en/of stikstofkorting gerechtvaardigd is?
  5. Bent u voornemens een uitzondering op de oogstdeadline en/of de stikstofkorting in overweging te nemen als een ondernemer door middel van een erkende nitraatresidumeting kan aantonen dat het nitraatresidu in zijn aardappelperceel zo laag is dat geen sprake kan zijn van extra belasting van het oppervlakte- en grondwater?
  6. Bent u voornemens een uitzondering op de oogstdeadline en/of de stikstofkorting in overweging te nemen als een ondernemer middels deelname aan een relevant duurzaamheidsprogramma kan aantonen dat hij positief scoort op relevante prestatie indicatoren, als het stikstofbodemoverschot?
  7. Waarop is de constatering in de beslisnota bij de ‘Maatregel vanggewassen 7e Actieprogramma Nitraatrichtlijn: vaststelling gewaslijsten en opzet regeling’ (d.d. 24 februari 2023) gebaseerd dat consumptieaardappelen vooral in juli en augustus worden geoogst, terwijl eerder door onderzoekers van de Wageningen Universiteit (2011) is aangegeven dat op zuidelijk zand slechts 18% van de consumptieaardappelen voor 1 september wordt gerooid[2]?
  8. Waarop is de constatering in de genoemde beslisnota gebaseerd dat consumptieaardappelen niet na 1 november worden gerooid, terwijl de praktijk leert dat ook na 1 november nog wel wordt geoogst, zeker bij een late start van het groeiseizoen?
  9. Is de veronderstelling juist dat de Commissie Deskundigen Meststoffenwet in een eerder stadium heeft geadviseerd om late rassen van consumptieaardappelen op de lijst met winterteelten te zetten, mede vanwege de eerdere analyse dat inzaai van vanggewassen het stikstofverlies door vroegtijdige loofdoding en oogst en dus verkorting van het groeiseizoen en de periode van stikstofopname van deze aardappelen niet kan opheffen?
  10. Is de veronderstelling juist dat uw ministerie kennis heeft genomen van recent in dit verband relevant wetenschappelijk onderzoek met betrekking tot onder meer consumptieaardappelen? Zo ja, kunt u dit onderzoek met de Kamer delen en aangeven of er afwijkende conclusies waren ten opzichte van het eerdere onderzoek uit 2011?
  11. Kunt u aangeven op welke adviezen van de Commissie Deskundigen Meststoffenwet de keuze met betrekking tot consumptieaardappelen, zoals ook nader toegelicht in de genoemde beslisnota, precies is gebaseerd?
  12. Waarop is de conclusie, zoals verwoordt in de beslisnota, gebaseerd dat ook late rassen van consumptieaardappelen in de periode na 1 oktober minder stikstof zouden opnemen dan een uiterlijk op 1 oktober ingezaaid vanggewas?
  13. Waarom is er niet voor gekozen late rassen van consumptieaardappelen op de uiteindelijke lijst met winterteelten te zetten?
  14. Is overwogen om de deadline voor het inzaaien van vanggewassen na de oogst van consumptieaardappelen twee weken naar achter te schuiven, zodat én het groeiseizoen verlengd kan worden én vanggewassen nog voldoende kansen krijgen?
  15. Bent u bereid deze vragen te beantwoorden voor het commissiedebat Mestbeleid op 1 juni a.s.?