2 maart 2023

Opiniestuk in het FD over motie belangenclubs

Op vrijdag 24 februari verscheen het onderstaande opiniestuk van SGP-Kamerlid Chris Stoffer in het Financieel Dagblad. Dit stuk is ook hieronder te lezen.

Deze week nam de Tweede Kamer de motie Stoffer c.s. aan om de representativiteit van belangenorganisaties bij de rechter indringender te toetsen. Partijen aan de linkerflank van de Kamer reageren nu onthutst en stellen dat hiermee de gang naar de rechter wordt aangetast. Is deze ophef terecht?

De motie vraagt om een verkenning in hoeverre nadere vereisten aan de representativiteit van belangenorganisaties nodig zijn. Niets meer en niets minder. Het recht om als belangenorganisatie te procederen in het algemeen belang staat als zodanig niet ter discussie. Het is veelzeggend dat partijen aan de linkerflank desondanks moord en brand schreeuwen.

Het artikel dat in deze discussie centraal staat, artikel 3:305a BW, bestaat pas sinds 1994. Ook voordien was Nederland een rechtsstaat. Het wetsartikel biedt vooral aan gedupeerden de mogelijkheid om bij gedeelde belangen samen naar de rechter te kunnen stappen, bijvoorbeeld om schadevergoeding: een collectieve actie. Die wettelijke mogelijkheid wordt echter ook gebruikt door belangenorganisaties met een ideëel doel die in naam van het ‘algemeen belang’ zeggen te procederen. In tegenstelling tot de bedoeling van de wet lijkt de rechter dit vereiste slechts terughoudend te toetsen, terwijl minister Weerwind eerder al aangaf dat het een indringende toets moet zijn. Reden voor de SGP om hier de vinger bij te leggen.

Gezien de impact van dit soort procedures op de samenleving is het niet meer dan logisch om een betere toets op de representativiteit uit te voeren. De lat mag best een beetje hoger liggen. Want waar is progressief Nederland nu zo bang voor? Als je zegt namens velen te procederen, dan moet een betere onderbouwing daarvan toch geen enkel probleem zijn?

De Tweede Kamer heeft als democratisch gekozen medewetgever het volste recht om de vinger te leggen bij de oorspronkelijke bedoeling van de wetgever en indien nodig wetgeving aan te passen. Wat zorgwekkend en ondemocratisch is, is de openlijke oproep van D66-Kamerleden aan de regering om een aangenomen motie niet uit te voeren. Mijn oproep aan het kabinet moge helder zijn!

Het hele artikel van het FD is hier te lezen.