9 december 2020

PAS-knelgevallen geholpen door stikstofafspraken

Voor de vele duizenden boerenbedrijven die na de stikstof-uitspraak van de Raad van State in de knel zaten, is er alsnog hoop. De afgelopen dagen heeft de SGP in onderhandelingen met het kabinet bedongen dat ze alsnog een vergunning krijgen. “Dat was voor ons harde eis om voor de nieuwe Stikstofwet van het kabinet te stemmen. Als het kabinet niet akkoord was gegaan, zou de SGP zijn afgehaakt,” zegt SGP-kamerlid Roelof Bisschop. 

Door uitspraak van de Raad van State eerder dit jaar waarin de oude Stikstofwet van het kabinet van tafel was geveegd, kwamen vele duizenden boerenbedrijven op slot te zitten. Zo konden geen kant meer op omdat ze geen vergunning meer konden krijgen en daarmee ‘illegaal’ waren. Daar kwam bij dat noodzakelijke investeringen om de stikstofuitstoot te beperken onmogelijk waren omdat banken niet thuis gaven aan boeren zonder een vergunning.

In de gesprekken met het kabinet over de nieuwe Stikstofwet eiste de SGP een regeling voor deze boeren. Het gaat bij elkaar opgeteld om vele duizenden gezinsbedrijven, vaak al decennialang in familiebezit. Bisschop: “Door onze eis in te willigen, kunnen deze bedrijven nu alsnog een vergunning krijgen. Daarmee kunnen de boeren snel investeren in innovatieve stallen en andere maatregelen om de uitstoot van stikstof te beperken. De mensen zaten in een vicieuze cirkel, en die is nu doorbroken. Ik ben blij dat ik dit voor elkaar heb kunnen krijgen. Over het bereikte akkoord heb ik nauw overleg gehad met de sector.”  

In het verlengde van deze deal met het kabinet heeft de SGP ook bedongen dat het beroepsverbod voor sommige boeren van de baan is en dat er een Landbouwakkoord komt voor de hele landbouwsector. “Dat is hard nodig, omdat de blijvende onzekerheid slopend is. Waar nu behoefte aan bestaat is een stabiel beleid en zekerheid die ook voor de langere termijn een gezond verdienmodel oplevert. De boeren zijn daarmee gebaat, maar feitelijk heel Nederland. Er moet weer perspectief en ruimte komen om ook op termijn een eerlijke boterham te kunnen verdienen op een gezond bedrijf,” aldus Bisschop.

De verhoging van de ambitie op langere termijn (2035) was niet de keus van de SGP. Integendeel. De realiteit was dat de wet met deze verhoogde ambitie toch wel een meerderheid zou gaan halen, terwijl zonder de SGP er geen goede borging was van de legalisatie van de knelgevallen. Er is wel geregeld dat er rekening gehouden moet worden met de sociaal economische gevolgen en met tegenvallende emissies in het buitenland en dat er meer gestuurd moet gaan worden via doel- in plaats van middelvoorschriften: ruimte voor het vakmanschap van de boer.

Verder komt er een review van de kritische depositiewaarden en een spiegeling van Aerius aan andere rekenmodellen. Ook komt er ruimte voor bedrijven om emissiearme bedrijfsvoering niet via staltechniek, maar via managementmaatregelen vorm te geven, en krijgen provincies ruimte om meer budget te besteden aan innovatie en emissiereductie op het boerenerf in plaats van dure bedrijfsopkoop.

Alles afwegend heeft de SGP daarom ingestemd met deze deal. Zonder onze inzet bij deze deal waren de boeren slechter af geweest.