Ik weiger hierin mee te gaan, het kan anders! - Stikstofdebat

"De SGP kan dit stikstofplan en deze doelen niet accepteren. De langverwachte perspectiefbrief helpt ook niet: het is weinig meer dan een nietje door bestaande subsidieregelingen. De stikstofminister zegt steeds: ‘ik vind het vreselijk, maar ik kan niet anders.’ Dat is Haags systeemdenken waarvan individuele gezinnen de dupe worden. Daar weiger ik in mee te gaan. Ik bestrijd ook de stelling van de minister dat ze juridisch gezien geen keus heeft. We hebben wél een keus. Het kan wél anders." Aldus Roelof Bisschop bij het Stikstofdebat. Lees of bekijk hier zijn bijdrage. 

Geen menselijke maat
In veel gebieden moet 50 tot 95% gereduceerd worden in slechts zeven jaar tijd. Dat is toch niet te doen? Het leidt tot onteigeningsdrama’s. Veel provinciebestuurders laken terecht het Haagse tekentafel-dictaat. Waar is de menselijke maat? Waar is het oog voor de psychosociale gevolgen? Zo vertelde een boerenzoon van 10 jaar oud dat hij bang is. Bang, omdat papa en mama de afgelopen dagen stil waren en geen zin meer hadden om op de boerderij te gaan werken. Waar is de toets aan artikel 2 van de Habitatrichtlijn dat vereist dat met sociaal economische gevolgen rekening gehouden wordt?
Het is schrijnend dat er in de schriftelijke vragenronde geen begin van een antwoord komt op de eenvoudige vraag of het plan uitvoerbaar is. Dat is een goede wetgever onwaardig.

Niet rechtvaardig
Het voorstel is ook niet rechtvaardig. Naast Natura 20000-gebied Meinweg moet het landbouwgebied 70% emissiereductie leveren. Het gebied ligt onder de rook van Rockwool, een fabriek met een ammoniakuitstoot gelijk aan die van zestig melkveebedrijven. Een fabriek die op de kaart buiten beeld blijft, terwijl het hier gaat om dezelfde ammoniak en niet eens om stikstofoxiden. Waar blijven de doelen voor andere sectoren?

Niet betrouwbaar
Minister Schouten heeft nog geen jaar geleden op Schiermonnikoog een plan ondertekend voor extensivering van de zeven eilandboeren, met 40% emissiereductie. En nu opeens een reductiedoel van – schrik niet – 95%? Is dat betrouwbaar beleid? Zo zijn er veel vragen te stellen.

Hoe is het mogelijk dat bij het intekenen van gebiedsdoelen niet eens de moeite is genomen om te kijken of überhaupt wel sprake is van overbelasting in naastgelegen natuurgebieden? Hoe is het mogelijk dat bij lastige vragen over concrete gebiedsdoelen het model de schuld krijgt en provincies het maar recht moeten breien? Hoe is het mogelijk dat er zulke stevige kritiek van provincies komt? Waar is de bestuurlijke afstemming gebleven? Hoe gaat de minister ervoor zorgen dat PAS-knelgevallen zo snel mogelijk gelegaliseerd worden? Ik mis het urgentiebesef.

Kortom, de SGP kan dit plan en deze doelen niet accepteren. De langverwachte perspectiefbrief helpt ook niet: het is weinig meer dan een nietje door bestaande subsidieregelingen.

Alternatieve route
De stikstofminister zegt steeds: ‘ik vind het vreselijk, maar ik kan niet anders.’ Dat is Haags systeemdenken waarvan individuele gezinnen de dupe worden. Daar weiger ik in mee te gaan. Ik bestrijd ook de stelling van de minister dat ze juridisch gezien geen keus heeft. We hebben wél een keus. Het kan wél anders.

Het kabinet hoopt door razendsnel meer gebieden onder de kritische depositiewaarde te brengen, af te raken van juridisch gedoe. Maar, gaat emissiereductie voor de natuur op korte termijn niet ten koste van de broodnodige stikstofruimte voor PAS-knelgevallen, woningbouw en andere projecten? In 2030 is in een deel van het land op papier nog steeds sprake van overbelasting. Ondertussen moet het platteland bloeden.

Het kán anders. Door goed te luisteren naar de rechter, en niet met een half oor. De rechter heeft immers alleen bepaald dat de stikstofdepositie lokaal niet mag toenemen, en omlaag moet, maar níet hoe snel dat moet gebeuren.
50% emissiereductie in 2030 is een politieke keus. De Habitatrichtlijn geeft de minister echt meer speelruimte dan ze doet voorkomen. De SGP wil tijd en ruimte voor emissiereductie voor de natuur en voor zorgvuldige gebiedsprocessen. De onhaalbare stikstofdoelen, ook het nieuwe 2030-doel, moet van tafel. Sluit eerst een akkoord met provincies en de agrarische sector, op basis van grove regiodoelen. Zet daarbij de lokale staat van natuur en bodem voorop en niet de kritische depositiewaarden.

Het kán anders. Door de handschoen die de landbouw uitsteekt niet langer te negeren, maar aan te pakken. Ik noem de FoodValley, waar volop gemeten wordt, de Vruchtbare Kringloop Achterhoek, de Stikstof Coöperatie Nieuwkoopse Plassen, het koetoilet, en zo kan ik nog even doorgaan. Ondernemers lopen nu ambtelijk tegen een muur aan, omdat alle energie naar opkoop gaat en de onwil regeert. Zet in op innovatie en emissiearm management. Zorg voor betere fiscale regelingen voor ondernemers die willen stoppen. Dan is er perspectief voor boer, platteland én natuur! Het moet en kan anders. Waar een wil is, is een weg.