"Van Dam onteigent veeboeren."

De SGP ziet helemaal niets in het plan van staatssecretaris voor landbouw Van Dam om fosfaatrechten te introduceren in de melkveehouderij.

SGP-kamerlid Dijkgraaf:

“De melkveehouders zullen de dupe worden van dit plan.

De bedrijfssopvolging en –uitbreiding wordt stukken lastiger.

Daar komt nog eens bij dat dit voorstel in de praktijk betekent dat veeboeren gewoon voor een deel worden onteigend.

Dat is wat mij betreft onaanvaardbaar.”

1. Het is mooi dat de staatssecretaris inzet op het opheffen van het plafond of saldering, maar er is geen enkele garantie dat dit ook echt gaat gebeuren. Voor de SGP is minimumvoorwaarde (zonder te zeggen dat het voldoende is) dat het plafond verdwijnt of saldering van het gebruik buiten de landbouw plaatsvindt. Anders krijgen we in het kader van de derogatie weer nieuwe maatregelen om de oren. De boeren hebben het al moeilijk genoeg.
2. Er is geen enkele onderbouwing of analyse van de verwachte ontwikkeling van de melkveehouderij zónder rechten. Voor zo’n ingrijpende maatregel is dat –om het zacht te zeggen- vreemd.
3. Er is nog steeds een stikstofplafond. Daar zitten we nog onder. De brief rept daar met geen woord over.
4. Het fosfaatplafond was een middel, nu is het doel op zichzelf. Dat is verkeerd. De juiste volgorde is: eerst kijken hoe de waterkwaliteit in het volgende actieprogramma verbeterd kan worden. Dan pas praten over fosfaatrechten. Niet andersom, zoals nu gebeurt.
5. Het is raar (gezien de redenering dat het fosfaatplafond moet verdwijnen dan wel dat saldering moet plaatsvinden) dat bestaande bedrijven gekort worden. Dat is gewoon onteigening. Ook kan in het voorgestelde systeem geen verschil gemaakt worden tussen bedrijven die na afschaffing van het melkquotum gegroeid zijn en bedrijven die dat niet gedaan hebben. Voor de SGP is dat onaanvaardbaar.
6. Dat er extra rechten komen voor extensieve bedrijven met latente ruimte is positief. Dat gaat wel weer zorgen voor extra afroming, zonder dat daar ruimte voor gecreëerd wordt via verhoging van het fosfaatplafond of door uitwisseling van rechten vanuit de varkenshouderij. Dat is niet acceptabel.
7. Rechten worden bij overdracht met 10% afgeroomd. Volgens de brief van de staatssecretaris geldt dat voor álle transacties. Daarmee is het een extra belasting op bedrijfsopvolging. Voor met name jonge boeren is dit opnieuw een klap in het gezicht. Niet doen dus.
8. Afroming zal blijvend zijn, ook als de emissie beneden het plafond ligt. Dat komt neer op onteigening, zonder dat daarvoor een maatschappelijk dringende reden is. De SGP verzet zich hier fel tegen.
9. Door de overheidsmaatregelen zijn er veel trieste knelgevallen. De staatssecretaris komt echter met een wel heel erg minimalistische knelgevallenvoorziening. Dat kan en moet anders.
10. Als het voorstel niet ingrijpend verandert, zal de SGP tegen het kabinetsvoorstel stemmen.