28 januari 2025

Vuurwerk in de Kamer

De Tweede Kamer debatteerde op dinsdagavond 28 januari over de ongeregeldheden die plaatsvonden rond de jaarwisseling. Namens het kabinet waren minister Van Weel (Justitie en Veiligheid) en staatssecretaris Jansen (Openbaar Vervoer en Milieu) aanwezig. Kamerlid Diederik van Dijk vertegenwoordigde de SGP. Zijn inbreng aan het debat is hieronder te lezen.

Tradities zijn er om te koesteren, om door te geven als familie of als volk, omdat je er trots op bent. Maar zijn we trots op de traditie die inmiddels te boek staat als "de meest gevaarlijke nacht voor hulpverleners"? Zijn we trots op de zorgwekkende toename van geweld en agressie tegen politiemensen, ambulancepersoneel en brandweerlieden? Zijn we trots op duizenden aan de jaarwisseling gerelateerde incidenten? Zijn we trots op de grote schade aan publieke en private eigendommen? Zijn we trots op bijna 1.200 vuurwerkslachtoffers, waarvan 64% wordt veroorzaakt door legaal vuurwerk? Wat de SGP betreft trekken we hier een grens. We kunnen niet langer accepteren dat na iedere jaarwisseling deze onrustbarende cijfers normaal zijn geworden. Achter deze cijfers zit het gezicht van politiemensen en van ambulancepersoneel, maar ook dat van het gezin met een verminkte vader en een moeder die haar kind nooit meer terug zal zien.

Het is tijd dat de politiek de noodkreten van hulpdiensten en gemeenten serieus neemt. Uit recente cijfers blijkt dat de politie onder de huidige omstandigheden niet in staat is om burgers tijdens de jaarwisseling voldoende te beschermen. Het is naïef om te denken dat we met sussen en praten de boel wel rechttrekken. Een vuurwerkverbod zou de jaarwisseling veiliger maken en de handhaving eenvoudiger. Niet alleen illegaal vuurwerk zorgt voor ongelukken; ook legaal vuurwerk wordt misbruikt. In het heetst van de strijd kan dat onderscheid simpelweg niet gemaakt worden. Daarom pleit de SGP voor een algemeen vuurwerkverbod, met ruimte voor lokale afwegingen, door naast professionele gebruikers ook dorps- of buurtverenigingen te vergunnen om vuurwerk af te steken. Bij de vergunningverlening moet aan strikte voorwaarden voldaan worden, zodat de veiligheid geborgd blijft. Veiligheid, handhaving en aansprakelijkheid vormen de sleutelbegrippen. Hiermee wil de SGP op zorgvuldige wijze recht doen aan het belang van veiligheid enerzijds en aan het gevoel van een deel van de samenleving, dat op onschuldige wijze plezier beleeft aan de vuurwerktraditie. Zouden we dat laatste aspect volstrekt negeren, dan krijgen we dit als een boemerang terug bij naleving en handhaving.

De SGP zet niet alleen in op een vuurwerkverbod, maar ziet het als onderdeel van een breder pakket, met een lik-op-stukaanpak voor raddraaiers, betere handhaving van de illegale vuurwerkimport en het op voorhand screenen van probleemwijken. Is de minister bereid om hier, in afstemming met VNG en politie, met een positieve blik naar te kijken? Welke maatregelen gaat de minister nu al nemen om de import van illegaal vuurwerk te beletten? Hoe komt de minister tegemoet aan de noodkreet van hulpverleners? Kan hij hierbij ingaan op de veiligheid en bescherming van burgers? Hoe voorkomt de minister dat agenten zich bij de volgende jaarwisseling uit angst voor geweld en agressie weigeren in te roosteren? Op welke termijn kunnen we het wetsvoorstel taakstrafverbod verwachten?

De landelijke storing van het C2000-communicatiesysteem van de politie bracht de veiligheid van hulpverlening tijdens de jaarwisseling verder in gevaar. Dat leidde tot grote problemen. Noodoproepen kwamen niet goed door en de noodknop werkte niet. Politiemensen op straat en op de meldkamer moeten ervan op aan kunnen dat hun communicatiemiddelen werken. Kan de minister verzekeren dat er voor het einde van het jaar een goed functionerend communicatiesysteem in werking is bij de politie, waardoor dit probleem zich niet nogmaals voordoet?
Voorzitter, tot slot. Hoe breng je mensen af van slechte gebruiken? Het antwoord is dat je mensen moet verleiden tot betere gewoonten en tradities. In heel Nederland organiseren kerken oudejaarsdiensten. Wie zich onder het evangelie zet en ziet op het licht van de wereld, zal ook het allermooiste vuurwerk beschouwen als flets kunstlicht. Wie echt een veilige jaarwisseling wil, zoekt zijn heil bij God.