11 september 2024

Waardenvolle economie

De Tweede Kamer debatteerde op woensdag 11 september in commissieverband over de staat van de economie. Namens de SGP was André Flach bij dat debat aanwezig. Zijn bijdrage is hieronder te lezen.

Inleiding
Vandaag staan we stil bij de staat van onze economie. De Nederlandse economie kent sinds vorig jaar de astronomische omvang van duizend miljard euro. Tegelijkertijd is onze economie kwetsbaar, met name vanwege de transities die we doormaken en in het bijzonder de demografische ontwikkelingen en de gevolgen daarvan voor de arbeidsmarkt. Waar groeien we naar toe? Wat is de economie van de toekomst? Vanuit de SGP zou ik bij dit eerste debat met deze minister graag een inkijkje willen geven in onze visie op een waardenvolle economie.

Rentmeesterschap
Het Griekse woord oikonomos (econoom) wordt in de Bijbel vertaald als rentmeester. Dat is een belangrijk vertrekpunt voor de SGP. God gaf aan het begin van deze wereld de mens de opdracht de aarde te bouwen en te bewaren. Dat vormt de basis voor hoe wij naar onze economie kijken. Dan iets concreter: wat betekent dat nu? Aan de hand van een viertal begrippen wil ik dat verder uitwerken.

Robuuste economie
Tijdens de coronapandemie hebben we gezien hoe kwetsbaar bedrijven kunnen zijn. Onze economie moet robuuster worden. Dat betekent dat niet winstmaximalisatie het hoofddoel van een bedrijf zou moeten zijn, maar weerbaarheid. Hoe voorkom je dat je bij het eerste zuchtje tegenwind omvalt? Dat kan door het aanleggen van verstandige reserves, maar ook door grenzen te stellen aan financiering met geleend geld. Waar aan de ene kant gezonde bedrijven moeilijk aan geld kunnen komen, laden anderen zich zo vol met vreemd geld dat ze voortdurend op het randje van faillissement verkeren.

Sociale economie
Een goed rentmeester zorgt niet alleen goed voor zijn bedrijf, maar zeker ook voor de mensen die voor en met hem werken. Een werkgever biedt dan geen flutcontractjes aan, maar maakt werk van duurzame verbanden. Ook geeft hij kansen aan mensen die niet mee kunnen komen. Als we spreken over ‘rentmeesterschap’ mag de waarde van rust natuurlijk niet vergeten worden. Alleen maar zwoegen en jagen is zinloos, als je medewerker vervolgens opgebrand thuis komt te zitten. Ieder mens heeft rustmomenten nodig, ook ministers (zeg ik met een knipoog). De SGP vindt dat we afscheid moeten nemen van de dolgedraaide 24-7 economie.

  • Staat dit kabinet ook pal voor de vrijheid van ondernemers en werknemers die niet op zondag willen werken?

Innovatieve economie
Innovatie zorgt ervoor dat we gericht zijn op de toekomst en zoeken naar voortdurende verbetering. Met het adagium: het goede behouden en het nieuwe onderzoeken. Zo kampt ons land al langer met een teruglopende productiviteit. Daar moeten we echt iets aan doen. Onderzoek laat zien dat investeren in R&D bij kleine bedrijven het meeste oplevert, terwijl zij juist vaak tegen belemmeringen oplopen.

  • Wil de minister verkennen hoe wij onze innovatie-uitgaven slimmer kunnen inzetten, nu gaat worden bezuinigd op innovatie?

Het kabinet constateert dat het ontwikkeltempo van veel technologische sectoren in de Verenigde Staten en Azië aanmerkelijk hoger ligt dan in Europa.
Hebben wij zicht op waar dat door komt?

  • En hoe wil de minister onze economie op dit punt verstevigen?

Duurzame economie
Een rentmeester denkt in generaties en is zuinig op het goed wat hij beheert. Dat betekent: geen roofbouw op onze schepping, maar onderhouden, bouwen en bewaren. Geen wegwerpmaatschappij, maar een kringloopeconomie.

  • Ik vraag de minister: hoe wil hij de houding van rentmeesterschap voor de omgeving gaan expliciteren in zijn economisch beleid, nu Klimaat & Groene Groei bij een ander ministerie is ondergebracht?

Tot slot
Dit is hoe de SGP een waardenvolle economie zou inkleuren. Ik ben benieuwd naar de reactie van de minister hierop. Het is duidelijk: de SGP wil een economie die werkt voor de mensen, en niet andersom. En dan heb ik het over álle mensen. Of je nu in Zeeuws-Vlaanderen, Oost-Groningen of hartje Randstad woont. Er is sprake van toenemende economische ongelijkheid tussen regio’s. Mijn slotvraag is dan ook: wil de minister toezeggen dat dit kabinet komt met een visie op versterking van de regionale economieën?