De motorkap onder het stikstofbeleid

Je zou het in deze juridische zonsverduistering bijna vergeten: sinds de aanwijzing van veel Habitatrichtlijngebieden in 2004 is de ammoniakuitstoot met bijna een derde gedaald. Ik zie boosheid in de Kamer: door het softe maatregelenpakket zouden PAS-knelgevallen in de problemen blijven. Maar het is te kortzichtig. Waarom deze juridische misère, terwijl de stikstofuitstoot daalt?

Het grote probleem is niet zozeer dat PAS-knelgevallen extra stikstof uitstoten, dat er een nog onvoldoende uitgewerkt, geborgd maatregelenpakket ligt.
Knelpunt is dat we nog steeds koersen op de generieke aanname ‘overschrijding van de kritische depositiewaarde is verboden verslechtering’.
De minister schrijft: alleen als er voldoende maatregelen worden genomen waarmee verslechtering wordt gestopt, is het mogelijk om additionaliteit te kunnen aantonen en zo vergunningverlening weer mogelijk te maken. Het grote probleem is dat overheden nog nauwelijks antwoord hebben op basale vragen als: welke stikstofreductie is genoeg? Hoe beïnvloedt actuele depositie de lokale natuur? Hoe gaat de natuur vooruit?

Heel kort door de bocht: dan toon je additionaliteit pas aan als vee, auto’s en fabrieken verdwenen zijn. Dan is het niet gek dat de rechter ondanks emissiereducties nog nauwelijks ruimte geeft. Ziet de minister mijn punt?
Voor de goede orde: de SGP wil werken aan verdere stikstofreductie. De SGP staat voor legalisatie van PAS-knelgevallen. Maar dan is het ook nodig om de problemen onder de motorkap van het stikstofbeleid op te lossen.

Reactie brief Stikstofclaim
Door naar het wetsvoorstel. Collega’s wezen op de brief van Stikstofclaim: zijn PAS-melders misschien beter af zónder de voorliggende wet? Een deel van de bezwaren deel ik. De legalisatieverplichting voor het Rijk mag niet afgezwakt worden. De SGP kan het wetvoorstel alleen steunen als mijn amendement op dit punt aangenomen wordt.Een ander bezwaar is dat de termijn drie jaar wordt  verlengd zonder echt zicht op legalisatie, dat handhavingsverzoeken zo juist meer kans zouden maken. En dat mogelijkheden die er zijn, zoals de rekenkundige ondergrens, niet benut worden. Ja, maar in alle gevallen, met of zonder wet, is actie nodig. Dat staat buiten kijf. De wet verplicht niet om die termijn van drie jaar af te wachten. Gelukkig niet. Even tussendoor: waarom is de rekenkundige ondergrens nog steeds niet in een lopende procedure ingebracht? Hoe dan ook verwacht ik dat PAS-knelgevallen sterker staan met een hernieuwde legalisatieverplichting dan met een verlopen legalisatieverplichting.
 
Daarbij komt dat veel belangen om voorrang schreeuwen. Het voorliggende wetsvoorstel verplicht het Rijk tenminste om zich onverminderd in te zetten voor legalisering van PAS-knelgevallen.

Vervolgpakket
Tot slot het vervolgpakket Nederland van het slot. Een groot deel kan ik wel volgen. Regio’s moeten snel duidelijkheid krijgen, zodat ze met bedrijven meters kunnen maken. Ik zie wel een gapend gat tussen enerzijds het gebrek aan daadkracht om het werken aan doelen op het boerenerf te erkennen en te belonen, en anderzijds de daadkracht voor bindende bedrijfsspecifieke doelen.

• Waar blijft na al die jaren van mooie woorden over een project als Koeien en Kansen de pilot om het werken aan doelen te belonen?
• Wat zegt de minister tegen die Brabantse varkenshouder die zonder vergunningwijziging een mestrobot heeft aangeschaft en zo minder stikstof uitstoot dan we denken?
• Wanneer gaat de minister dergelijke emissie reducerende maatregelen op het boerenerf erkennen en belonen?

Een geloofwaardige aanpak met doelsturing begint bij het erkennen en belonen van wat boeren al doen. En niet bij overhaaste powerplay met concrete, bindende bedrijfsdoelen.