Liever de Hollandse dan de Aziatische garnaal!

Op 3 oktober debatteerde de Tweede Kamer in commissieverband over de tuinbouw, Visserij en biotechnologie. Namens de SGP sprak André Flach. Zijn bijdrage aan het debat is hieronder te lezen.

Het nieuwe kabinet heeft voedselzekerheid hoog in het vaandel staan. Heel goed. Ook voedsel uit zee en uit de kas hoort daarbij. We moeten de schouders zetten onder verdere verduurzaming, met behoud van de voedselvoorziening. Ik wens de nieuwe bewindspersonen daarbij veel wijsheid en zegen toe.

Voedsel uit zee
De visie Voedsel uit zee bevatte goede aanknopingspunten, maar bleef wat vaag. Het regeerprogramma wijdt maar twee alinea’s aan de visserij. Ik wil graag wijzen op de inbreng van het Visserij Innovatie Netwerk voor de visserijvisie. Daarin wordt scherp aangegeven wat nodig is om visserijbedrijven toekomstperspectief te geven. Onder meer flexibiliteit in regelgeving zodat kotters makkelijk kunnen schakelen tussen visserijmethoden, in ruimtelijke procedures verankeren dat voor de visserij belangrijke gebieden opengehouden worden, enzovoorts. Hoe gaat de visserijstaatssecretaris dit oppakken? Wat wordt zijn inzet voor de pulskor? Gaat het kabinet voorkomen dat windparken neergezet worden in visrijke gebieden?

Aanlandplicht en cameratoezicht
De aanlandplicht in combinatie met cameratoezicht wordt onwerkbaar. Voor Nederland belangrijke uitzonderingen zijn opnieuw voor een paar jaar gehonoreerd. Maar daarna? Ik vraag de visserijstaatssecretaris zich hier niet bij neer te leggen en samen met andere lidstaten, waaronder België, op te trekken om onwerkbare regels aangepast te krijgen. Kies voor een registratieplicht. Verplicht ongewenste bijvangst aan boord houden, terwijl het anders nog overlevingskans heeft…en dan nog een camera erbij, zodat je als visser ontinu geobserveerd kan worden... Dat moeten we toch niet willen? Werd een bedrijf als Chemours maar eens zo in de gaten gehouden!

Tongquotum
Mijn eerste motie in deze Kamer ging over de enorme korting op het tongquotum. Onze vrees werd bewaarheid: ICES heeft aangegeven dat die korting volkomen onterecht was. Wat doet de staatssecretaris voor een tussentijdse quotumbijstelling? Hier is ook het Verenigd Koninkrijk voor nodig. Is hij al afgereisd naar Londen?

Garnalenvisserij
In het voorjaar heb ik samen met enkele collega’s een motie ingediend om ervoor te zorgen dat de garnalenvisserij zo min mogelijk geraakt zou worden door de natuurcompensatie bij de Voordelta. Die vissermannen hebben immers part noch deel aan de aanleg van de Tweede Maasvlakte. Wat is de stand van zaken? Blijven voor de visserij belangrijke gebieden inderdaad buiten schot met compensatie buiten de Voordelta?

Voor het voortbestaan van de garnalenvisserij is ook een natuurvergunning cruciaal. Stikstofrekenmodel Aerius is niet geschikt bevonden. Dit kan niet blijven voortsudderen. Bedrijven willen duidelijkheid. Een koude sanering zou volkomen onterecht zijn. De stikstofuitstoot van garnalenkotters valt in het niet bij de uitstoot van voorbij stomende containerschepen. Bedrijven aan wal kunnen terugvallen op een stikstofreferentie uit het verleden. En dan garnalenvissers dwarsbomen, omdat ze geen exacte vaargegevens uit het verleden kunnen overleggen, terwijl bekend is dat ze gewoon rondvoeren? Blijft tenminste de subsidieregeling voor katalysatoren openstaan voor bedrijven die eerst duidelijkheid nodig hebben om hun financiering rond te krijgen?

Laten we zuinig zijn op onze eigen garnalenvisserij. Er worden in Europa veel garnalen geïmporteerd uit Zuidoost-Azië. In deze keten is te vaak sprake van uitbuiting en milieuvervuiling. De SGP kiest voor de Hollandse garnaal!

ETS2
Voor tuinders staat veel op het spel. Het vorige kabinet heeft verschillende lastenverzwaringen doorgevoerd. Daar bovenop komt een bijmengverplichting voor groen gas. En wordt de glastuinbouw mogelijk aan het CO2-emissiehandelssysteem toegevoegd. Dat laatste wil ik graag voorkomen: het is niet nodig om de klimaatdoelen te halen en jaagt de sector onnodig op kosten. Ziet de tuinbouwstaatssecretaris het probleem? Gaat hij er met collega Hermans voor zorgen dat de glastuinbouw buiten ETS-2 gehouden wordt? Net zoals in België. Net zoals bij de visserij. Ik snap dat het lastig kan zijn qua uitvoering. Maar gasleveranciers geven aan dat het mogelijk is.

Import groente en fruit
Betaalbare groente en fruit helpt om Nederland gezond te houden. Importeurs van groente en fruit moeten echter onnodige kosten in rekening brengen. Ze zijn hier verplicht om residuanalyses uit te laten voeren bij het Nationaal Referentie Laboratorium. In andere EU-landen zijn ook commerciële laboratoria aangewezen die dit mogen doen. Sterker nog, Vlaamse importeurs schakelen Nederlandse laboratoria in. Het aangewezen lab in Nederland rekent veel hogere tarieven dan commerciële labs. Het maakt groente en fruit onnodig duurder. Waarom bieden wij geen ruimte voor commerciële laboratoria?

Tot slot
Steeds meer planteneigenschappen worden geclaimd onder het octrooirecht met een beroep op toepassing van technische processen. De Kamer heeft een motie van mijn voorganger Bisschop aangenomen om tegen deze ondermijning van het kwekersrecht in het geweer te komen, ook bij het Europees Octrooibureau. Er is een disclaimer om deze ondermijning tegen te gaan. Maar dat werkt alleen als de bewijslast bij de octrooihouder ligt. Gaan de bewindslieden hier samen met gelijkgestemde lidstaten bij het Europees Octrooibureau op aandringen?