Zet belang kind voorop!

De Tweede Kamer debatteerde op woensdag 12 maart in commissieverband met staatssecretaris Struycken over personen- en familierecht. Namens de SGP sprak Diederik van Dijk. Tijdens zijn bijdrage ging hij verder in op de onderwerpen draagmoederschap, interlandelijke adoptie, meerouderschap, moederschap en het intrekken van de transgenderwet. Zijn inbreng aan het debat is hieronder te lezen.

Niemand zo kwetsbaar als een kind. Het uitgangspunt voor de SGP is daarom dat bij wetgeving en beleid rondom kinderen het belang van het kind voorop wordt gesteld.

Draagmoederschap
Dit principe benoem ik allereerst bij het wetsvoorstel draagmoederschap. Een complex en gevoelig onderwerp, maar bij het aangaan van een draagmoederschapstraject wordt teveel gerekend met de belangen van wensouders en wordt te weinig stilgestaan bij het feit dat draagmoeders worden gereduceerd tot baarmoeder en kinderen als handelswaar worden gezien. De SGP heeft grote zorgen over de autonomie van de draagmoeder en de hechting van het kind. Twee vragen:

• Móet je elke wens van een in omvang zeer marginale groep in wet vastleggen en zijn we daarbij niet vooral bezig met het creëren van problemen?
• Kan de staatssecretaris in het licht van dit voorstel reflecteren op artikel 7 van het IVRK?

Interlandelijke adoptie
Het belang van het kind is al decennia geïncorporeerd in verdragen. De SGP blijft interlandelijke adoptie ingeval van uiterste noodzaak zien als kinderbeschermingsmaatregel. Het wegvallen van deze mogelijkheid zou in strijd zijn met verdragen die dit belang beschermen. Het voorgestelde afbouwpad voor interlandelijke adoptie waarbij sprake is van een ontmoedigingsbeleid strijdt met verdragsrechtelijke verplichtingen zoals artikel 21 en 35 van het IVRK en het Haags Adoptieverdrag.

• Hoe wil de staatssecretaris aan deze verdragen blijven voldoen als hij de WOBKA intrekt? Gaat hij het Haags Adoptieverdrag ook opzeggen?

Het Haags Adoptieverdrag is juist opgesteld om problemen rondom interlandelijke adopties te voorkomen en voorziet in het subsidiariteitsbeginsel. De commissie Joustra deed onderzoek naar de periode van vóór dit verdrag.

• Is het niet onzorgvuldig om deze vergaande conclusies te trekken met betrekking tot de huidige situatie op basis van dit rapport?
• Hoe voorkomt de staatssecretaris dat we teruggaan naar de situatie van vóór de verdragen waarbij het niet ondenkbaar is dat er ongereguleerde kinderhandel plaatsvindt?

Meerouderschap
Het is verstandig dat het kabinet een streep zet door plannen om meer dan twee juridische ouders of gezagsdragers mogelijk te maken. De doelgroep is bijna nihil, hun problemen zijn zeer beperkt, de complexiteit in de uitvoering is enorm en het risico op getouwtrek rond kinderen neemt toe. De SGP vindt het bevreemdend hoe meerouderschap wordt onderbouwd.

In de zeven kernen voor goed ouderschap van de Staatscommissie wordt de biologische relatie schaamteloos gebagatelliseerd. En als je de RSJ leest, zou je bijna denken dat het ideaal zou zijn als alle kinderen meer dan twee ouders hebben, want dan heb je bij scheiding extra volwassenen die de twist kunnen dempen. Dit is toch wereldvreemd?

Moederschap
De reactie op de motie van mijn collega Flach over de moeder in de Burgerlijke stand is onbevredigend, zowel wat betreft de uitleg als de toepassing. De Commissie internationaal privaatrecht stelt dat de bewijskracht van de geboorteakte los zou staan van het woord moeder. Dat is een vreemde redenering. De wet verbindt de bewijskracht toch uitdrukkelijk aan de geboorte uit een moeder? Is de staatssecretaris er bovendien mee bekend dat de internationale modellen waaraan Nederland zich heeft gebonden alleen een vader en moeder kennen?

• Dan kunnen we toch als Nederland niet een eigen uittreksel gaan maken dat er uiterlijk op lijkt?

Intrekken transgenderwet
Bijna een jaar geleden nam de Kamer een motie aan om de transgenderwet in te trekken. Op de agenda van vandaag staat de afdoeningsbrief waarin staat dat de motie niet zal worden uitgevoerd. Hiermee blijft het wetsvoorstel boven de markt hangen en het kabinet komt vervolgens zelf ook op generlei wijze in actie.

• Is de staatssecretaris voornemens dit besluit te herzien en dit wetsvoorstel alsnog binnen een maand in te trekken?