Leefomgeving schoner en veiliger

De Tweede Kamer debatteerde op donderdag 24 april in commissieverband over de leefomgeving. Namens de SGP voerde André Flach het woord. Zijn bijdrage aan het debat is hieronder te lezen.

PFAS
Onlangs werden we opgeschrikt door het RIVM-advies om geen eieren van hobbykippen meer te eten. Dit vanwege verhoogde PFAS-concentraties, verspreid door het land. Het advies riep bij de SGP wel vragen op. Het gaf kippenhouders geen handelingsperspectief. We wachten de antwoorden op onze Kamervragen hierover af. Het onderstreept wel de enorme impact van de PFAS-problematiek.

Het verspreiden van schadelijke PFAS moet aan de voorkant gestopt worden. Hoe kan het dat België veel beter in beeld heeft welke bedrijven PFAS lozen? Hoe ver zijn wij hiermee?

Ook aan de achterkant ligt een grote opgave. PFAS komt overal voor. Het werkveld geeft aan dat middelen niet doelmatig besteed worden . Enerzijds gaat het saneren van risicolocaties veel meer kosten dan we aan middelen hebben. Anderzijds worden bij nieuwe projecten vanwege de strakke kaders miljoenen euro’s geïnvesteerd in het verwijderen van kleine hoeveelheden PFAS. Kunnen we dit niet anders organiseren, zodat middelen ingezet worden op die plaatsen waar de meeste risico’s zijn?

Staalslakken
Ook LD-staalslakken zorgen voor milieurisico’s. Kern van het probleem is volgens mij dat nu niet vereist is om staalslakken zo te isoleren dat ze niet in contact kunnen komen met regen- en grondwater. ILT noemde het opvallend dat bij een project waar - bovenwettelijk - afdekfolie was toegepast juist geen milieuprobleem was geconstateerd. Het kán dus wel, mits voor voldoende afdekking wordt gezorgd. Prima om naar alternatieve toepassingsmogelijkheden te kijken.

• Maar kijkt de staatssecretaris ook naar aanscherping van de toepassingseisen?

We horen graag hoe de staatssecretaris de motie voor een meldplicht bij toepassing van staalslakken gaat uitvoeren. De staatssecretaris gaat in zijn brief voorbij aan bestaande situaties met milieuproblemen. Het gaat soms om grote hoeveelheden staalslakken die er nog steeds liggen en waar zware metalen uitspoelen. Hoe gaan we bestaande situaties aanpakken?

Riooloverstorten
Na de overstromingen in Zuid-Limburg voltrok zich een stille ramp. Via riooloverstorten kwam allerlei viezigheid, waaronder grote hoeveelheden zware metalen op weilanden terecht. Boeren verloren tientallen koeien aan vergiftiging, blijkt nu. Gemeenten en waterschappen wijzen naar elkaar. Riooloverstorten, maar ook lekkende riolen door verkeerde aansluitingen, zorgen voor vervuiling. En niet alleen in extreme omstandigheden. Je wilt niet dat dit vieze water op weilanden of in waterspeeltuinen terechtkomt.

• Hoe wordt hierop toegezien en verantwoordelijkheid genomen?

Geurnormen
Het is lastig om grip te krijgen op geurhinder. Het hoort tot op zekere hoogte bij het leven op het platteland. Veel omwonenden van stallen, ook dichtbij, geven aan dat ze er geen last van hebben. Terwijl er ook mensen zijn op meer dan een halve of zelfs een hele kilometer van stallen die zich ernstig gehinderd voelen. De SGP pleit daarom voor terughoudendheid met rigide geurnormen voor bestaande stallen.

• Houdt de staatssecretaris er rekening mee dat via de saneringsregelingen in de stikstofaanpak honderden veehouderijbedrijven opgekocht worden?
• Maakt de staatssecretaris verschil tussen woningen die in het verleden gekoppeld waren aan een veehouderijbedrijf en andere woningen?

In het eerste geval had je kunnen weten waar je terechtkwam. Daar moeten we niet te moeilijk over gaan doen.

Geluidsregels windparken
Tot slot. Waar blijft de aanscherping van de geluids- en afstandsnormering voor windparken? De huidige geluidsnormen zijn gebaseerd op gemiddelden die geen recht doen aan de geluidshinder en gaan voorbij aan de problemen door laagfrequent geluid. Raad van State heeft een streep gezet door deze normen. De voorgenomen verlenging van de overbruggingsregeling is een zwaktebod. Wanneer komt het kabinet met een serieuze aanscherping van de geluidsnormering en een duidelijke afstandsnorm?

Kortom, genoeg werk aan de winkel om onze leefomgeving schoner en veiliger te maken. Het is minder vanzelfsprekend dan de samenleving misschien denkt, en vraagt daarom waakzaamheid.