29 januari 2025

Oorlog, vrede en geo-politiek

De Tweede Kamer debatteerde woensdagavond 29 januari over de Europese Top. Kamerlid Diederik van Dijk vertegenwoordigde de SGP. Zijn inbreng aan het debat is hieronder te lezen.

Wakker
De bekende theoloog Karl Barth liet zich ook uit over vraagstukken van oorlog, vrede en geopolitiek. In dat licht citeer ik hem met het oog op de actuele toestand van Europa. ‘Een zeker ontwaken heeft plaatsgevonden. Het blijft aan ons om de laatste restjes slaap uit onze ogen te wrijven en opnieuw inslaapvallen te vermijden. We moeten onszelf heel duidelijk maken wat het betekent om echt wakker te zijn.’

Wij spreken vandaag over de komende Informele Europese Top. Graag bespreek ik de thema’s Defensie-industrie, Europese veiligheid en de relatie met de VS. Voor Europese veiligheid is mijn insteek drieledig: slagkracht, eigen verantwoordelijkheid, realisme. Het kabinet noemt de verslechterde veiligheidssituatie in Europa. Daarover zijn we lang naïef geweest, maar nu wakker geschud. Het is nodig de slagkracht van Defensie maar ook de achterliggende industrie op te bouwen. Onze eigen verantwoordelijkheid binnen de NAVO, maar ook die van de Europese landen, blijft enorm belangrijk. We mogen niet op de lusten rekenen, zonder de lasten eerlijk te verdelen.

Hierbij hecht de SGP aan de NAVO als hoeksteen van onze veiligheid. De EU kan inspringen op die zaken die de NAVO of Nederland zelf niet kunnen.
Het gaat dus om de NAVO voor de EU en om geen onnodige EU-integratie aan te gaan. Dat blijft de SGP toetsen aan de hand van subsidiariteit, proportionaliteit, noodzakelijkheid en meerwaarde. Kan de Minister deze prioritering bevestigen?

Verenigde Staten
Realisme is hard nodig in de relatie met de VS. Met hen delen wij een groot aantal belangen, hechten wij aan dezelfde internationale orde en zien wij dezelfde bedreigingen. Europa valt zonder twijfel in hetzelfde machtsblok als de VS. Dat kunnen wij niet zelfstandig overnemen tegenover China, India, Rusland en de andere BRICS-landen. Dat betekent dat Amerikaanse regeringen mogen komen en gaan; wij verkiezen ze niet, maar werken er sowieso mee samen, met democraat en republikein. De snelle outreach naar de nieuwe Trump-regering vindt de SGP dan ook goed. We mogen alert naar Trump kijken, maar soms komt Europa over als een hert dat in de koplampen staart. Blinde paniek is een verkeerde drijfveer. Dan vergroten we problemen uit en accepteren we zomaar elke oplossing.

  • Ik vraag de minister welke discussie hij verwacht over de afgekondigde executive orders en hoe weegt hij die discussie?

Verkiezingen hebben in de VS zichtbare gevolgen en wij moeten waken om niet te veel Amerikaanse binnenlandse politiek te gaan recenseren. Dit moet alleen daar waar het onze veiligheid en belangen direct raakt. Anders riekt het naar onnodige inmenging waar ze geen boodschap aan hebben in Washington.

Syrië
Als laatste Syrië. De EU heeft besloten een deel van de sancties te gaan verlichten voor wederopbouw. Ik begrijp de achtergrond, maar ik bepleit hier aan een aan gezonde argwaan grenzende voorzichtigheid. Het is zeer ondoorzichtig in welke richting de nieuwe machthebbers zich bewegen. Erkent de minister dit? Als dit verder uitgewerkt wordt, hoor ik graag welke voorwaarden aan de sanctieverlichting hangen. Daar zal toch tenminste bescherming van minderheden bij behoren?