8 september 2025

Veiligheid is een kerntaak

De Tweede Kamer kwam op maandag 9 september in commissieverband bijeen voor het notaoverleg over het Nationaal Programma Ruimte voor Defensie. Vanuit het kabinet was demissionair staatssecretaris van Defensie Gijs Tuinman afgevaardigd. SGP-Kamerlid Diederik van Dijk nam namens de SGP deel aan dit overleg. Zijn bijdrage is hieronder te lezen.

Veiligheid is een kerntaak. Daar is ruimte voor nodig. Oefenen in het buitenland is ook peperduur, maakt onze krijgsmacht minder inzetbaar en drukt op het privéleven van beroepsmilitairen. De SGP onderstreept noodzaak en urgentie van het voorliggende programma. Oefenen met tanks en helikopters doe je niet op het circuit van Zandvoort. De SGP pleit wel voor een royale houding richting gemeenten, burgers en boeren die het voor hun kiezen krijgen.

Staphorster bod
Vanaf de A28 zie je het niet: verscholen in het bos bij Staphorst ligt een munitiedepot. De SGP waardeert de proactieve opstelling van Staphorst voor uitbreiding van deze munitieopslag. Die handschoen moet opgepakt worden, ook als voorbeeldproject.

  • Tekent de staatssecretaris voor het héle ‘Staphorster bod’, inclusief de op- en afritten van de A28 en de ondertunneling van het spoor, en neemt Defensie dit als gebiedsopgave voor haar rekening?
  • Worden bij het komende Bestuurlijk Overleg Leefomgeving harde afspraken gemaakt, zodat het gebiedsproces snel kan starten?
  • Zorgt de staatssecretaris ervoor dat vóór de start van het gebiedsproces de financiering geborgd is, ook voor de infrastructurele investeringen? 

Kazerne Zeewolde
Ook Zeewolde krijgt het voor de kiezen. Kan de staatssecretaris duidelijk maken waarom is gekozen voor locatie Spiekweg en niet voor Oosterwold? Zeewolde staat hoe dan ook voor een megaproject. Dit moet echt sámen opgepakt worden via een bestuursakkoord. Je wilt bijvoorbeeld voorkomen dat met het volle elektriciteitsnet Zeewoldenaren nog veel langer moeten wachten op een netaansluiting. Nijkerk vraagt aandacht voor de verkeersdruk op de Nijkerkerbrug, die vaak open staat voor scheepvaart. De gevolgen voor de Nijkerkse woningmarkt zijn ook niet onderzocht. Betrokken gemeenten willen versterking van het ov in de regio. Kortom, komt er een bestuursakkoord met Zeewolde en Nijkerk?

Bij de kazernes in Stroe en Ermelo zou planologische ruimte zijn voor uitbreiding.
Waarom wordt hier niet op ingezet? En wat zou dat betekenen voor het plan bij Zeewolde?

Agrarisch medegebruik
Oefenterreinen en nieuwbouw, maar ook natuurcompensatie, gaan vaak ten koste van landbouwgrond. Tegelijkertijd is ook behoud van landbouwgrond van belang. Denk alleen al aan de politieke druk richting een grondgebonden veehouderij. Ik zie kansen voor meer agrarisch medegebruik van defensieterreinen. Hoe wordt dit opgepakt?

Oefenterrein De Haar
Het kabinet wil oefenterrein De Haar uitbreiden en bijna driehonderd hectare landbouwgrond opkopen. Waarom honderd hectare meer dan eerder aangegeven ? En waarom is niet gekozen voor een combinatie van uitbreiding in zowel natuur- als landbouwgebied?

Laagvlieggebieden
Ook de helikopter-laagvlieggebieden hebben invloed op de leefomgeving. Denk aan het vee dat op hol slaat. Wordt rekening gehouden met gevoelige bestemmingen binnen een laagvliegzone, zoals gebieden waar veel vee buiten loopt?

Havencapaciteit
Waarom is gekozen voor de Maasvlakte voor extra afmeer- en overslagcapaciteit voor Host Nation Support en niet voor uitbreiding van de capaciteit in Vlissingen en de Eemshaven? De haven Rotterdam en de Randstad zijn al vol, druk en kwetsbaar.

Stikstof
Afrondend. Een grote vijand van het programma is de stikstofproblematiek.
De impact is ‘enorm’, aldus TNO. Het gaat enkele jaren duren voordat de vergunningverlening op gang komt. Die tijd hebben we toch niet? Wat verwacht de staatssecretaris van de Wet op de defensiegereedheid ? We zien deze wet graag snel in de Kamer.